Op donderdagavond 16 april vertelde prof. dr. Marcel Karperien over het transplanteren van Eilandjes van Langerhans in ons Up-to-Date webinar. De tijd vloog om, waardoor niet al jullie vragen beantwoord werden. Dit halen we graag nog even in. Hieronder geeft prof. dr. Marcel Karperien antwoord op tien vragen die niet aan bod konden komen.

Heb je het webinar gemist? Terugkijken kan hier!!

1. Is transplantatie uiteindelijk voor iedereen met type 1 diabetes toepasbaar?

“In principe is dit zo. Wel moeten we dan aan voldoende, geschikte bètacellen komen om deze behandeling bij iedereen toe te kunnen passen.”

2. Moeten de gedoneerde Eilandjes van overleden of levende donoren komen?

“De Eilandjes kunnen enkel van overleden donoren komen. Je kan niet zonder alvleesklier. Dat maakt dat het niet mogelijk is om levend Eilandjes te doneren.”

3. Kan transplantatie ook met aangepast eigen stamcellen?

“Dat zou kunnen, mits deze eerst in een lab verwerkt worden. De lichaamseigen cellen moeten dan eerste gedifferentieerd worden naar induced pluripotent stamcellen (iPS). Deze kan je dan weer in insulineproducerende cellen veranderen. Omdat het lichaamseigen cellen zijn vindt in dat geval geen afstoting plaats.

Wel kan het immuunsysteem de Eilandjes opnieuw aan gaan vallen. Dit is eerder gebeurd en omdat het lichaamseigen cellen zijn, is de kans aanwezig dat deze reactie zich herhaalt.”

4. Kunnen getransplanteerde Eilandjes voldoende insuline produceren voor de vraag?

“Hier moet nog aan gewerkt worden, maar we denken dat dit op termijn op te lossen is. Het antwoord is dus: ja.”

5. Waarom worden de Eilandjes niet direct in de pancreas geïmplanteerd?

“De alvleesklier mag niet beschadigd raken. In dat geval kan pancreatitis optreden: hierbij gaat de alvleesklier het lichaam van binnenuit ‘opeten’. Die situatie moeten we uiteraard voorkomen.”

6. Moeten we transplantatie van Eilandjes van Langerhans zien als een orgaandonatie of meer als bloedtransfusie?

“Het transplanteren van Eilandjes is een orgaandonatie. Hoe het kort gezegd in zijn werk gaat? De Eilandjes worden ingespoten in de poortader, de ader die voedingsstoffen vanuit de darm naar de lever voert. De Eilandjes lopen daarna vast in het bloedvatstelsel in de lever.”

7. Hoe worden de ingekapselde cellen in het lichaam ingebracht en moet deze behandeling vaker plaatsvinden of is één keer voldoende?

“Het inbrengen kan van ingekapselde cellen kan met een injectie op een geschikte plaats in het lichaam. De cellen vermeerderen zichzelf na plaatsing niet in het omhulsel. Wel verwachten we dat ze jaren meegaan. Na een aantal jaar kan een eventueel tekort weer aangevuld worden met een nieuwe injectie.”

8. Waarom investeren de farmaceutische industrie en de overheid niet in dit onderzoek?

“Zowel de overheid als de industrie financiert delen van deze onderzoeken. Maar overheidsgeld wordt verdeeld over heel veel onderzoeksgebieden. Uiteindelijk is er maar weinig geld beschikbaar voor onderzoek naar type 1 diabetes. De bijdragen van Breakthrough T1D leiden tot een enorme versnelling als het gaat om onderzoeksmogelijkheden én -resultaten.”

9. Hoe kom je op dit moment in aanmerking voor transplantatie?

“In Nederland worden alleen transplantaties uitgevoerd in het LUMC (Leiden) bij mensen met diabetes die niet in te stellen zijn met insuline injecties en met regelmaat levensgevaarlijke hypo’s krijgen. Verder wordt deze behandeling hier nog niet uitgevoerd.”

10. Hoe lang verwacht u tot type 1 diabetes genezen kan worden?

“Ik ben optimistisch en denk dat we in de komende tien jaar grote stappen kunnen zetten.”


Bovenstaande antwoorden vormen een aanvulling op het Breakthrough T1D Up-to-Date webinar met Marcel Karperien van 16 april. Nieuwsgierig naar het webinar? Terugkijken kan hier. Het webinar van 2 april met Frank Snoek over de mentale kant van type 1 diabetes is hier te zien. Het webinar met Bart Roep van 30 april over een mogelijk vaccin tegen diabetes, vind je hier.

Dit webinar is gratis, maar wetenschappelijk onderzoek niet. Verander samen met Breakthrough T1D type één naar type géén. Klik hier om te doneren.