Tientallen jaren hebben onderzoekers geprobeerd om de verwoeste insuline cellen van de alvleesklier te herstellen of vervangen. Baanbrekend onderzoek zou een manier kunnen hebben ontdekt om alfacellen genetisch te transformeren naar insuline producerende bètacellen. Type 1 Diabetes wordt gekarakteriseerd door het onvermogen van de alvleesklier om insuline te produceren. Nog specifieker: het lichaamseigen immuunsysteem herkent haar eigen bètacellen (in de eilandjes van Langerhans in de alvleesklier, verantwoordelijk voor de insuline productie) niet meer en valt ze aan en verwoest deze. Zonder insuline kan de glucose niet uit het bloed en in de cellen getransporteerd worden. Hierdoor blijft de glucose in de bloedsomloop en dat leidt tot Type 1 Diabetes. Tientallen jaren hebben wetenschappers geprobeerd een manier te vinden om deze bètacellen te vervangen. Bijvoorbeeld door verwoeste bètacellen te vervangen met nieuwe bètacellen, gekweekt uit stamcellen, maar dit is nog steeds niet gelukt. Onderzoekers van de CeMM Research Center for Molecular Medicine in Oostenrijk lijken nu het missende puzzelstukje te hebben gevonden, waardoor hoop op een genezing voor Type 1 is ontstaan. Een team van onderzoekers van CeMM onder leiding van Stefan Kubicek heeft de rol van een selectie van toegestane geneesmiddelen bekeken bij de transformatie van alfa- en bèta cellen. Hun resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Cell. Naast bètacellen zijn er in de eilandjes van Langerhans in de alvleesklier ook nog alfacellen en drie andere soorten cellen, allen verantwoordelijk voor bloedglucose regulatie. Terwijl bètacellen een verlaging van het bloedglucose gehalte bewerkstelligen door de productie van insuline, doen alfacellen het tegenovergestelde door de productie van glucagon, een boodschapper molecuul dat zorgt dat de lever glucose afgeeft aan de bloedbaan. Echter, gebleken is dat alfacellen flexibel zijn, zij kunnen transformeren tot bètacellen. In gevallen van extreme afname van bètacellen, is gebleken dat alfacellen als gevolg van het onderdrukken van een epigenetische regelaar, genaamd Arx, kunnen veranderen in insuline producerende bètacellen. Onderzoekers hebben een breed scala aan goedgekeurde medicijnen getest en ontdekt dat Artemisinines (een groep medicijnen tegen malaria) hetzelfde effect hadden als het onderdrukken van Arx. In andere woorden: Artemisinines transformeerden alfacellen van de alvleesklier tot functionele, insuline producerende bètacellen. De verandering blijkt plaats te vinden door activering van GABA receptoren. GABA is een voorname neurotransmitter die door de eilandcellen wordt geproduceerd. Het werkt als een boodschapper in de eilandcellen, waar het de uitscheiding en functie van de cellen reguleert. Het voordelige effect van Artemisinines trad niet alleen op in geïsoleerde cellijn experimenten, maar ook in model organismen (zebravis, muis en rat). Het is aannemelijk dat hetzelfde zal gebeuren bij de mens. ‘Vanzelfsprekend moet het lange termijn effect van Artemisinines getest worden. In het bijzonder is de regenererende capaciteit van menselijke alfacellen nog niet bekend. Vervolgens moet de nieuw gegenereerde bètacel dan natuurlijk beschermd worden tegen het immuun systeem. Evenwel vertrouwen we dat de ontdekking van Artemisinines en hun toepassing de basis kan vormen voor een compleet nieuwe therapie voor Type 1’, aldus Dr. Stefan Kubicek.
Wil jij op de hoogte geworden van alle ontwikkelingen op het gebied van onderzoek? Laat via onderstaand formulier je gegevens achter!