Op 30 september vertelde prof. dr. Bastiaan de Galan over hypo’s in ons Up-to-Date webinar. Jullie stelden enthousiast vragen. Helaas kon De Galan niet alle vragen beantwoorden. Daarom hebben we hieronder de antwoorden op de meest gestelde vragen op een rij gezet.
Is het wenselijk of niet om hypers na hypo’s te corrigeren met extra insuline?
“Het is geen punt om voor een hyper na een hypo insuline te spuiten of een bolus toe te dienen. Let wel op dat je niet opnieuw een hypoglykemie krijgt. Het ophogen van de basaal om een hyper na een hypo te corrigeren is niet aan te raden. Een aanpassing van de basaal heeft vaak pas na een uur of twee effect. Dit leidt dan snel tot een nieuwe hypo als ook een bolus is toegediend.”
Heeft de menstruatie bij vrouwen invloed op de kans op hypo’s?
“Dit kan invloed hebben. Veel vrouwen merken effect van hun menstruatie. Dit is alleen wel individueel bepaald. Sommige vrouwen hebben mee hypo’s door een hogere insulinegevoeligheid tijdens hun menstruatie. Anderen ervaren dit juist voor of na hun menstruatieperiode.”
Wordt er onderzoek gedaan naar het gebruik van glucagon op continue basis om hypo’s te voorkomen?
“Tot nu toe wordt glucagon inderdaad alleen ingezet bij ernstige hypo’s. Er wordt momenteel wel onderzoek gedaan naar toepassing bij de behandeling van milde hypo’s door mensen met diabetes. Ik wil iedereen echter niet adviseren glucagon te spuiten om hypo’s te voorkomen. Dit leidt waarschijnlijk tot meer schommelingen.
Er wordt trouwens ook onderzoek gedaan naar een stabielere vorm van glucagon om mogelijk te gebruiken in een bihormonale pomp.”
Raken je glucosereserves op als je hypo’s hebt?
De glucosereserves in het lichaam, die bij jonge diabetespatiënten vaak wat hoger zijn, raken niet sneller op als je vaak hypo’s hebt. Tijdens hypo’s kan het lichaam deze reserves wel moeilijker aanspreken. Zodra de hypo over is, zijn de reserves echter wel weer beschikbaar.”
Welk percentage hypoglykemie is acceptabel zonder nadelige gevolgen, buiten de gebruikelijke Time in Range-doelen?
“Dit weten we nog niet helemaal. Het is onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Zelf denk ik dat een glucose boven de 3,0 niet direct schadelijk is, behalve misschien bij kwetsbare mensen. We weten overigens ook niet zeker of een glucose onder de 3,0 schadelijk is en wat het effect hiervan is.
Belangrijk om te zeggen hierbij is dat de accuraatheid van sensoren in het hypogebied beperkt is. Het is altijd verstandig om een gewone glucosemeter te gebruiken. Deze heeft ook een beperkte betrouwbaarheid, maar minder dan bij een sensor.”
Ik voel mijn hypo’s ’s nachts bijna nooit. Hoe kan ik nachtelijke hypo’s toch voorkomen?
“Dit is iets wat je vooral met je behandelaar moet bespreken. Mogelijk is het raadzaam je langwerkende insuline of basaal te verlagen. Kijk eens goed naar de verhouding tussen je langwerkende/basale insuline en je kortwerkende/geboluste insuline.”
Is er onderzoek gedaan naar het objectief meten van hypo-unawareness?
“Er zijn gevalideerde vragenlijsten die een redelijke inschatting maken. Met een paar simpele vragen kan dat ook. Een hypotest is bewerkelijk en gebeurt dan ook alleen in het kader van wetenschappelijk onderzoek. Al is dat wel de meest betrouwbare methode.”
Is er een verband tussen sporten en verhoogde hypo-unawareness?
“Mogelijk is er een verband tussen (intensief) sporten en verminderde awareness. Het is echter niet duidelijk of dit een rechtstreeks verband heeft of dat dit veroorzaakt wordt door frequente hypo’s die het gevolg kunnen zijn van het sporten. Frequente hypo’s zijn de bekendste oorzaak van verminderde awareness.”
Wordt er al onderzoek gedaan naar reactieve hypoglykemie?
“Ik doe dergelijk onderzoek (nog) niet. Dit wordt al wel gedaan bij mensen die reactieve hypoglykemie hebben na een maagverkleining.”
Mensen passen zich snel aan aan vervelende situaties. Is ‘kwaliteit van leven’ dan geen lastige uitkomstmaat om verschillen aan te tonen?
“De vragenlijsten die hiervoor ontwikkeld zijn, houden hier rekening mee. Het is zeker geen nadeel van vragenlijstonderzoek. Het laat namelijk zien hoe goed mensen bij tegenslag in staat zijn zich te herpakken en de positieve kanten van het leven te zien.”
Valt er iets zinnigs te zeggen over de fasering van cognitieve uitval bij hypo’s?
“Interessante suggestie. Speciaal voor de kenners van de menselijke cognitie. Het is zo dat de frontale cortex het gevoeligst is voor schade door hypo’s, maar dat geldt ook voor schade door zuurstoftekort. Het heeft waarschijnlijk te maken met de doorbloeding.”
Wat is er bekend over de mogelijke gevolgen van hypo’s bij pasgeborenen?
Kleine kinderen (tot zes jaar) zijn gevoelig voor hersenschade door hypo’s. Dat geldt dus ook voor pasgeborenen. Gelukkig komt type 1 diabetes niet of nauwelijks voor onder de leeftijd van één jaar. In het geval van diabetes vanaf de geboorte is waarschijnlijk sprake van een genetische vorm van diabetes. Dit lijkt op type 1, maar is met tabletten te behandelen. Dit zal verder besproken moeten worden met behandelaren die meer kennis van zaken hebben over de specifieke situatie.”
Bastiaan de Galan heeft niet alle persoonlijke vragen beantwoord. Vragen met betrekking tot je persoonlijke behandeling kun je het beste voorleggen aan je behandelaars, zoals je huisarts, internist/endocrinoloog of diabetesverpleegkundige. Zij kennen jou het best.