Wat zijn de verschillen tussen ketonen, ketose en ketoacidose? Het zijn termen die vaak vallen binnen de type 1 community, maar wat betekenen ze nou eigenlijk? We geven hier de definities, en de verschillen.
Ketonen
Ketonen zijn een bron van energie voor de cellen in het lichaam. Normaal gesproken wordt glucose gebruikt als brandstof. Als het lichaam niet in staat is om glucose te gebruiken, pakt het opgeslagen vet als alternatieve brandstof. De lever verbrandt de vetzuren en produceert bruikbare energie in de vorm van ketonen.
Er zijn 3 soorten ‘ketonlichamen’: acetoacetaat, bèta-hydroxybutyraat, en aceton. Acetoacetaat en bèta-hydroxybutyraat brengen de in de lever geproduceerde energie naar de rest van het lichaam. Aceton, dat zorgt voor de fruitige adem, is het gevolg van de afbraak van acetoacetaat.
Ketose
Voedingsketose treedt op als het lichaam minstens een paar dagen lang is overgeschakeld op een andere energiebron. Als het lichaam haar hele voorraad glycogeen heeft opgemaakt, of als het niet in staat is om de glucose uit koolhydraten om te zetten in energie, zal het lichaamsvet gaan aanspreken. Daarbij komen ketonen vrij. Bij voedingsketose worden kleine hoeveelheden ketonen aangemaakt die als energiebron worden gebruikt.
Het lichaam produceert ketonen tot het een behoorlijke portie koolhydraten genuttigd heeft. Een dieet dat bestaat uit veel vetten, een matige hoeveelheid eiwitten en extreem weinig koolhydraten kan voedingsketose tot gevolg hebben. Een koolhydraatarm dieet stelt een maximum van 20-50g koolhydraten per dag, afhankelijk van je lichaamstype en hoeveelheid lichaamsbeweging.
Ketoacidose
Diabetische ketoacidose wordt meestal veroorzaakt door een gebrek aan insuline. Normaal gesproken haalt de insuline de glucose uit het bloed en stelt het cellen in staat om die glucose als brandstof te gebruiken. Als er geen insuline beschikbaar is, blijft de glucose in het bloed, wat leidt tot hyperglycemie, en het lichaam gaat op hongerstand.
Vervolgens wordt vet gebruik als brandstof, en daarbij worden ketonen aangemaakt. Heel veel ketonen in het bloed verlagen de Ph-waarde van het bloed, en dat leidt tot verzuring, wat we acidose noemen. Zulke hoge ketonenwaarden zijn heel erg gevaarlijk, en kunnen zelfs levensbedreigend zijn.