Type 1 diabetes genezen: dat is waar iedereen met type 1 op hoopt. Berichten over genezing halen vaak het nieuws, maar iedereen met type 1 diabetes genezen gaat niet over één nacht ijs. Hoe komt dit? Die vraag legden we voor aan wetenschappers Bart Roep, Françoise Carlotti en Arnaud Zaldumbide. Het antwoord is gecompliceerd, maar we zetten de drie grootste obstakels op een rij.
1. Type 1 diabetes is divers
“We begrijpen pas sinds kort hoe type 1 diabetes ontstaat en hoe de ziekte verschilt van persoon tot persoon”, vertelt prof. dr. Bart Roep. “We kunnen type 1 diabetes al genezen, maar dit werkt maar bij een kleine groep mensen in een specifiek stadium van de ziekte. Eigenlijk is er niet één type 1 diabetes, maar zijn er allemaal varianten van type 1 diabetes. Het kost tijd om voor iedere variant een oplossing te ontwikkelen, te testen en vervolgens echt toe te passen.”
Dr. Françoise Carlotti: “Dat niet iedereen met type 1 diabetes hetzelfde is, betekent dat er waarschijnlijk niet één enkele oplossing komt die werkt voor iedere patiënt.” “We moeten meerdere oplossingen vinden en daarvoor moeten we eerst het gat in onze kennis over type 1 diabetes opvullen”, vult prof. dr. Arnaud Zaldumbide aan. “Met meer kennis kunnen we specifieke behandelingen voor specifieke groepen mensen met type 1 diabetes ontwikkelen.”
2. De bètacellen zijn de boosdoener
Weet jij dat type 1 diabetes niet de schuld is van het immuunsysteem? Dit ontdekten Bart Roep en Arnaud Zaldumbide in 2017. Dat is ‘pas’ vijf jaar geleden. Zaldumbide: “We kijken nog maar kort echt naar de bètacellen, die bijdragen aan hun eigen vernietiging, en geen insuline meer maken.”
“Het afweersysteem kunnen we inmiddels herstellen, maar hoe voorkomen we dat de bètacellen die niet happy zijn, het afweersysteem opnieuw uitdagen?” Dat is de vraag volgens Bart Roep. Françoise Carlotti: “In het Leids Universitair Medisch Centrum houden we ons bijvoorbeeld bezig met het vervangen van de bètacellen door insulineproducerende cellen uit stamcellen. Er is nog een lange weg te gaan, maar dit zou een onderdeel van de genezing van type 1 diabetes kunnen zijn.”
3. We kunnen symptomen van T1D behandelen
Meer kennis is dus nodig om type 1 diabetes medisch te genezen. Innovatie brengt ‘technologische genezing’ ondertussen dichterbij. Bart Roep: “We kunnen de symptomen van type 1 diabetes behoorlijk goed behandelen met insuline, waardoor de ziekte nu zelden snel tot sterfte leidt.”
Je zou het misschien niet denken, maar insulinetherapie maakt het werk van wetenschappers moeilijker. “De lat voor klinische studies bij type 1 diabetes ligt heel hoog. We mogen bij het ontwikkelen van therapieën, maar weinig risico nemen.” Kort gezegd: een manier om type 1 diabetes te genezen mag minder nadelen hebben, dan een behandeling van ernstige ziekten waar geen alternatieven voor zijn.
We zijn er nog niet
Type 1 diabetes genezen is, op z’n zachtst gezegd, niet eenvoudig. Naast bovenstaande obstakels speelt bijvoorbeeld ook mee dat:
- Geneesmiddeleninstanties zoals de Europese EMA iedere therapie moeten beoordelen en dit veel tijd kost.
- Type 1 diabetes vaak ontstaat op jonge leeftijd en er zitten veel regels verbonden aan wetenschappelijk onderzoek bij kinderen.
- De bètacellen in de alvleesklier zelf onbereikbaar zijn, dus resultaten altijd indirect gemeten worden (door de insulineproductie te meten).
- Resultaten lang op zich laten wachten, doordat pas na een aantal jaar geconcludeerd kan worden of een behandeling werkt.
Gelukkig hoef jij al deze obstakels niet te overwinnen. Wetenschappers werken wereldwijd aan manieren om type 1 diabetes voor iedereen met deze ziekte mogelijk te maken. Wil jij daar je steentje aan bijdragen? Doneer en geef Bart Roep, Françoise Carlotti, Arnaud Zaldumbide en alle andere wetenschappers de kans stappen te zetten naar genezing.